Kiedy mówimy o nowoczesnej architekturze, często myślimy o nowatorskich formach, awangardowych materiałach i innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. Tradycyjnie, architektura skupiała się na estetyce, funkcjonalności i trwałości budynków, a jej cel był dość prosty: stworzyć struktury, które są piękne, użyteczne i trwałe. Jednak w dzisiejszych czasach, ta definicja ewoluowała.
Obecnie, jako architekci, musimy również zwracać uwagę na aspekt energooszczędny naszych projektów. Nowoczesne budynki muszą nie tylko być estetycznie atrakcyjne i funkcjonalne, ale także efektywne pod względem energetycznym. W praktyce oznacza to, że musimy projektować budynki, które zużywają jak najmniej energii, a jednocześnie zapewniają najwyższy możliwy komfort termiczny.
Odpowiedzialne projektowanie
Odpowiedzialne projektowanie jest kluczowe dla budownictwa energooszczędnego. Zasada ta polega na tworzeniu budynków, które nie tylko spełniają potrzeby użytkowników, ale także szanują środowisko naturalne. Oznacza to, że musimy wziąć pod uwagę wiele czynników, począwszy od wyboru miejsca, przez wybór materiałów, aż po zastosowanie odpowiednich technologii. Projektowanie zorientowane na energooszczędność nie polega tylko na wykorzystaniu najnowszych technologii, ale także na inteligentnym planowaniu, które uwzględnia lokalne warunki klimatyczne, orientację względem słońca, a także wybór materiałów i technologii budowlanych. Zastosowanie taktyk, takich jak pasywne chłodzenie, naturalne oświetlenie i wentylacja, a także wykorzystanie materiałów o wysokiej izolacyjności, takich jak piana PUR, pomaga stworzyć budynki, które są nie tylko piękne, ale także energetycznie efektywne. Już sama nawet bryła budynku ma istotny wpływ na jego energooszczędność. Kształt i orientacja budynku względem stron świata oraz kąt nachylenia dachu mogą znacznie wpłynąć na to, ile energii budynek będzie potrzebował do ogrzewania i chłodzenia, a także jak skutecznie będzie mógł wykorzystać energię słoneczną. Budynki o prostej, kompaktowej formie, tzn. z małą ilością wystających i cofniętych elementów, zazwyczaj są bardziej energooszczędne, ponieważ mają mniejszą powierzchnię zewnętrzną w stosunku do objętości, co redukuje potencjalne straty ciepła. Budynki o kształcie zbliżonym do sześcianu lub walca są zazwyczaj najbardziej efektywne energetycznie. To właśnie dlatego domy pasywne bardzo często mają kształt kulisty. Bryła o formie okrągłej oferuje mniejszą powierzchnię zewnętrzną w stosunku do objętości, co może zmniejszyć straty ciepła. To wynika z matematycznego faktu, że sfera (a zatem również formy zbliżone do sferycznej) ma najmniejszą powierzchnię spośród wszystkich brył o tej samej objętości. Zmniejszenie powierzchni zewnętrznej pomaga zminimalizować straty ciepła przez ściany, dach i podłogę budynku, co jest kluczowe dla utrzymania niskiego zapotrzebowania na energię w domu pasywnym. Budynek o formie okrągłej może lepiej rozprowadzać ciepło wewnątrz. Ciepło naturalnie porusza się od obszarów o wyższej temperaturze do obszarów o niższej temperaturze, a otwarta, okrągła przestrzeń może umożliwić bardziej efektywne przepływanie ciepła. Budynki o formie okrągłej mogą być bardziej odporne na wiatr. Cylindryczna lub sferyczna forma może zmniejszyć opór powietrza, co jest korzystne w miejscach o silnych wiatrach.
Orientacja budynku względem stron świata również ma duże znaczenie. W zależności od klimatu, budynek może być zaprojektowany tak, aby maksymalizować lub minimalizować ekspozycję na słońce. Na przykład, w chłodniejszych klimatach, budynek może być zorientowany tak, aby maksymalizować ekspozycję na słońce w miesiącach zimowych i minimalizować ją w miesiącach letnich. Kąt nachylenia dachu również może wpływać na efektywność energetyczną, szczególnie jeśli budynek ma wykorzystywać kolektory słoneczne. Optymalny kąt nachylenia dachu dla kolektorów słonecznych zależy od szerokości geograficznej i klimatu.
Technologia jako sojusznik
W architekturze energooszczędnej, technologia jest naszym największym sojusznikiem. Dzisiejsze budynki mogą być wyposażone w różne systemy, które pomagają w skutecznym zarządzaniu energią. Do najważniejszych z nich należą pompy ciepła, które są zdolne do przekształcania niskotemperaturowego ciepła z otoczenia w ciepło o wyższej temperaturze, które można wykorzystać do ogrzewania budynku. Inne popularne technologie to kolektory słoneczne, które zamieniają energię słoneczną w ciepło, a także systemy rekuperacji, które odzyskują ciepło z powietrza wywiewanego z budynku.
Zaangażowanie społeczne
Budownictwo energooszczędne to nie tylko kwestia technologii i projektowania. To również kwestia społeczna. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z tego, że budynki mają znaczący wpływ na środowisko naturalne. Wybór domu energooszczędnego to inwestycja nie tylko w naszą osobistą przyszłość, ale także w przyszłość naszej planety. Dlatego budynki zaprojektowane z myślą o energooszczędności stają się coraz bardziej atrakcyjne dla potencjalnych nabywców i zyskują na wartości.
W kierunku zrównoważonej przyszłości
Praca nad budownictwem energooszczędnym to nie tylko wyzwanie, ale także szansa. Jako architekci mamy możliwość wpływania na to, jak wygląda nasza przestrzeń miejska i domowa, i jesteśmy odpowiedzialni za jej kształtowanie w sposób zrównoważony. Poprzez naszą pracę możemy przyczynić się do tworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości dla naszej planety i przyszłych pokoleń. Każdy projekt, który bierze pod uwagę energooszczędność, to krok w kierunku zrównoważonej przyszłości.
W nowoczesnej architekturze nie brak przykładów budynków projektowanych z myślą o energooszczędności oraz trosce o nasze środowisko naturalne. Na przykład siedziba The Co-operative Group w Wielkiej Brytanii to jeden z najbardziej zrównoważonych dużych budynków na świecie. Budowla wykorzystuje technologię pomp ciepła, systemy rekuperacji i ogniw fotowoltaicznych do generowania energii. Innym przykładem może być BedZED (Beddington Zero Energy Development). Jest to osiedle domów mieszkalnych, które zostało zaprojektowane tak, aby zużywać jak najmniej energii. Wykorzystuje ono pasywne techniki ogrzewania i chłodzenia, a także systemy rekuperacji ciepła i energii słonecznej.
Opracowane przy współpracy z serwisem izo-home.pl.
